preekpost 29 september 2019

zondagmiddag 29 september 2019

namaakgoden: “All you need is love…?”

Namaakgoden zijn alle dingen waar je je wanhopig aan vast klampt met de gedachte: als ik dat heb dan ben ik gelukkig. Het zijn dus goden die je zelf moet zien te veroveren en die je in je eigen handen moet zien te krijgen. Alleen dat al zou je te denken moeten geven. Hoe kan iets waar ik zelf controle over moet uitoefenen mijn god zijn? Al noem je het vast je god niet, het functioneert wel zo. Alles heb je er voor over (toewijding) en je stelt je ultieme hoop erop.

Eén van die namaakgoden kan liefde zijn. Wat is dat soms een obsessie in ons leven. In liederen en films wordt veel en vaak op de kaart van de liefde gespeeld. Als het ultieme en gelukzalige van de liefde waar je jezelf helemaal in kunt verliezen tot het verraderlijke van de liefde als het kapot gaat en je leven in de vernieling ligt.

Nu is liefde iets wat God ons geeft. Ook romantische liefde waarin twee mensen zich aan elkaar verliezen. Dat je bij de ander mag zijn wie je bent, erkenning mag vinden en bevestiging. Maar het gaat fout als de liefde zo wordt opgehemeld dat het de plek inneemt die God alleen kan innemen. Liefde kan je gelukkig maken, maar het kan je nooit geven wat alleen God in de hemel geven kan: de vervulling van je leven.

Je ziet het maar al te vaak. Liefde gaat de plek innemen waar jouw leven een gat vertoont. Jakob is zo iemand. Hij mist zijn thuis, zijn moeder met wie hij heel wat tijd doorbracht nu hij gevlucht is en zijn plek gevonden heeft bij familie. Het is mislukt en stukgelopen in zijn leven. Jakob wil dat achter zich laten en Rachel, op wie hij smoorverliefd wordt omdat ze zo knap is, wordt de vrouw op wie hij zijn hoop stelt om gelukkig te worden.

Wat een afknapper is het als hij ’s morgens wakker wordt en het bed niet met de knappe Rachel maar met de lelijke Lea gedeeld heeft. Zo werkt het vaak: je vestigt je hoop ergens op en als je het dan in handen hebt volgt de teleurstelling. Wat hier gebeurt is belangrijk om goed naar te kijken. Eigenlijk moet Rachel Jakob verlossen van pijn, de pijn van zijn verleden. Lea gaat overigens hetzelfde doen. Ze is lelijk en weet ik zal geen man krijgen. Als haar vader haar dan via een list aan Jakob als vrouw geeft, zorgt ze ervoor dat er kinderen komen. Zo hoopt zij op verlossing. Liefde of in elk geval het huwelijk moet haar “Verlosser of Messias” zijn. Maar na elke geboorte blijkt dat er geen verandering komt, geen echt geluk.

Dit verandert voor haar als Juda geboren wordt. Dan prijst ze de HEER. Ze heeft haar leven gevonden in Hem die werkelijk redding kan brengen. Dat verandert haar leven. Om niet afhankelijk te zijn van de liefde van je man of je vrouw – waarbij je hem of haar vooral nodig hebt – is het eerst nodig dat je weet: God de HEER ziet mij en kent mij! Mijn leven is waardevol in Hem. Hij is mijn hoop. En Hij vult met liefde waar geen tegenprestatie voor nodig is. Dat maakt vrij om te geven. Door Hem wordt liefde niet een claim in de hoop dat je er beter van wordt, maar wordt liefde een kwestie van geven. Dan is God zelf de bron waar je – ook in de romantische relatie – van mag uitdelen.

In het beeld van het nieuwe testament: Jezus – voortgekomen uit het geslacht van Juda – is de ware Bruidegom. Als jij weet dat Hij alles voor jou gegeven hebt, dan heb je niet meer krampachtig die liefde van mensen nodig maar mag je vrij zijn om liefde te geven.

Lezen Genesis 29